Voedingsmiddelen vs geneesmiddelen

Geneesmiddelen

Pompelmoes, kaas of melk? Niet altijd zo onschuldig in combinatie met bepaalde geneesmiddelen

Het afgelopen jaar hebben 600.000 mensen hun apotheker gevraagd om hun medicijnengebruik mee in het oog te houden. Hun “huisapotheker” stelt een schema op van al de medicijnen die ze nemen en zegt hen waar ze op moeten letten. Want sommige medicijnen werken niet of net veel sterker als je ze samen inneemt. Andere pillen mag je alleen slikken op een nuchtere maag. En wist u dat pompelmoes eten uw gezondheid kan schaden? Lieven Zwaenepoel van de Algemene Pharmaceutische Bond is onze huisapotheker van dienst en maakt aan de hand van enkele voorbeelden duidelijk dat iederéén voorzichtig om moet springen met geneesmiddelen.

Een van de minder bekende nevenwerkingen van pijnstillers zoals ibuprofen is dat ze de bloeddruk kunnen verhogen. Dat effect treedt al op na twee weken. Wie bloeddrukverlágende middelen neemt, kan dus beter het gebruik van dat soort pijnstillers beperken. Voor die mensen is paracetamol een beter middel tegen de pijn. En dan het liefst in sliktabletten, want het zout (natriumbicarbonaat) dat bruistabletten doet bruisen is ook niet gunstig voor de bloeddruk.

IJzer en schildklierhormoon gaan samenklitten

Als je schildklier te weinig (hypothyroïdie) of te hard (hyperthyroïdie) werkt, kan de arts thyroxine voorschrijven, dat is schildklierhormoon. Maar dan moet je opletten met ijzerpreparaten. IJzer is een tweewaardig metaalion en dat gaat als het ware aan de thyroxinemocule plakken.

Daardoor kan geen van beide geneesmiddelen opgenomen worden en kunnen ze niet werken. Dat is niet alleen verspilling, onvoldoende schildklierhormoon veroorzaakt ook energieverlies en lusteloosheid. Het is dus aan te raden om de twee geneesmiddelen op verschillende tijdstippen in te nemen met een tussenpauze van enkele uren. En let erop dat je zowel thyroxine als het ijzer inneemt op een lege maag, dat is ook nodig voor een goede opname.

Pas op met geneesmiddelen tegen schimmelinfectie

Steeds meer mensen slikken cholesterolverlagers. De meest gebruikte soort zijn de statines. Als deze patiënten last hebben van een schimmelinfectie zoals spruw, een kalknagel of candidiasis en daarom azolen voorgeschreven krijgen (Sporanox, Diflucan en hun generieken), kunnen ze tijdens die behandeling de statines beter achterwege laten.

Azolen verhinderen dat statines in de lever worden afgebroken. Het gevolg: te veel statines in het bloed en dus ook meer spierafbraak, want dat is één van de nadelige bijwerkingen van statines. Het bloed kan verzadigd raken met de afbraakstoffen van spiereiwitten en daardoor kunnen de nieren blokkeren en dat kan dan weer leiden tot een spoedopname en zelfs tot de dood.

Aan de pil en toch zwanger

Het gebeurt maar heel zelden, maar het kan wel: nauwgezet je anticonceptiepil slikken en toch zwanger raken na een antibioticakuur. Antibiotica kunnen de darmflora verstoren en zo de werking van de anticonceptiepil verminderen.

Sint-janskruid

Het zijn niet alleen geneesmiddelen waar je mee uit moet kijken, ook allerlei voedingsmiddelen en supplementen kunnen de werking van medicijnen beïnvloeden. Sint-janskruid bijvoorbeeld wordt gebruikt bij milde stemmingsstoornissen. Dit voedingssupplement is ook te koop buiten de apotheek, in natuurwinkels of in de supermarkt. Maar in sint-janskruid zit hypericine, een stof die invloed heeft op de afbraak van bepaalde geneesmiddelen, zoals orale contraceptiva. Dus naast antibiotica is ook sint-janskruid geen goed idee voor vrouwen die de pil nemen.

Pompelmoes niet zo onschuldig

Pompelmoes(sap) blokkeert een enzym in de lever dat instaat voor de afbraak van een heleboel geneesmiddelen, onder meer statines. Die blijven dus langer in het bloed aanwezig als je veel pompelmoes of pomelo eet. Het effect is hetzelfde als wat hierboven is beschreven bij de middelen tegen schimmelinfectie. Jammer voor cholesterollijders die dol zijn op pompelmoes en pomelo, maar zij schrappen die vruchten beter.

Pompelmoes is ook af te raden voor epilepsiepatiënten die carbamazepine moeten nemen. Het gaat om nog veel meer geneesmiddelen, je apotheker legt je graag uit welke dat zijn.

Kaas en melk niet goed voor elk

Zuivelproducten, vooral melk, kunnen de opname van bepaalde geneesmiddelen belemmeren. Schildklierhormoon bijvoorbeeld, maar ook bisfosfonaten, die vaak worden voorgeschreven om osteoporose tegen te gaan. Bisfosfonaten moeten het calcium in de beenderen vasthouden, maar als je calciumhoudende voedingsmiddelen eet, binden de bisfosfonaten zich al in de maag aan dat calcium en geraken ze niet tot in de beenderen. Je neemt die geneesmiddelen dus beter nuchter en je zorgt ervoor dat ze niet samen met kaas of melk in je maag terechtkomen. En het spreekt vanzelf dat je ook voorzichtig moet zijn met calciumsupplementen.

Drink met mate, zeker met geneesmiddelen

Een gevaarlijke cocktail is alcohol en een slaapmiddel. Allebei onderdrukken ze de ademhaling tijdens de slaap, bij extreme hoeveelheden soms zelfs met de dood tot gevolg.

Ook met zware pijnstillers is het opletten geblazen. Het gaat dan over de zogenoemde opioïden, die van opium zijn afgeleid. Codeïne is een vrij lichte opioïde, maar in combinatie met morfine bijvoorbeeld is alcohol echt uit den boze. Met de auto of de motor rijden is dan levensgevaarlijk